Zaburzenia wzwodu (erekcji) definiuje się jako stałą niemożność uzyskania i utrzymania wzwodu, który pozwala na odbycie satysfakcjonującego stosunku seksualnego. Zaburzenia wzwodu mogą negatywnie oddziaływać na dobrostan psychiczny mężczyzny oraz jakość życia jego i partnerki/partnera. Wyróżniamy następujące możliwe przyczyny: organiczne, psychogenne i mieszane.
Zaburzenia organiczne dzielimy na:
- naczyniopochodne (miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, cukrzyca, zaburzenia lipidowe, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej, otyłość, radioterapia i operacje w obrębie miednicy mniejszej)
- neurogenne (udar, urazy, nowotwory, choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, radioterapia i operacje w obrębie miednicy mniejszej)
- polekowe (leki na nadciśnienie tętnicze, depresję, przeciwpsychotyczne, antyandrogeny, anaboliki)
- hormonalne (nadczynność tarczycy, obniżenie hormonów płciowych, nadmiar i niedobór kortyzolu)
- anatomiczne (mikropenis, stulejka, choroba Peyronie, rak prącia)
- pourazowe (złamanie miednicy, złamanie prącia)
Zaburzenia psychogenne dzielimy na:
- ogólne (występują zawsze)
- sytuacyjne (w zależności od osoby, miejsca, okoliczności)
Nocne wzwody prącia to spontaniczne erekcje pojawiające się̨ w czasie snu. Wszyscy mężczyźni, z wyjątkiem tych z ciężkimi zaburzeniami erekcji, doświadczają̨ tego zjawiska. Zwykle nocne wzwody zdarzają̨ się̨ 3-5-krotnie w czasie każdej nocy, zwykle w czasie fazy snu REM, a łączny czas ich trwania wynosi ok. 100 minut. Przyczyna powstawania wzwodów nocnych nie jest do końca wyjaśniona. Pod uwagę̨ bierze się̨ kilka hipotez, w tym wysoki poziom testosteronu w godzinach porannych.
Oceny nocnych wzwodów podejmuje się w celu zróżnicowania czy zaburzenia erekcji są pochodzenia organicznego, czy pochodzenia psychogennego. W zaburzeniach erekcji mających podłoże psychiczne występują̨ prawidłowe nocne erekcje członka, podczas gdy w zaburzeniach o podłożu organicznym nocne wzwody są̨ rzadsze lub nie występują̨ wcale. Urządzenie Rigiscan® służy do obiektywnego odróżnienia przyczyn organicznych i psychogennych.
Ocena nocnych wzwodów prącia, czyli Diagnostyka NPT (Nocturnal Penile Tumescence)
System oceny sztywności Rigiscan® jest nieinwazyjnym ambulatoryjnym narzędziem diagnostycznym używanym do pomiaru częstotliwości, sztywności i czasu trwania erekcji zarówno nocnych, jak i prowokacyjnych. Wyniki testu mogą dostarczyć istotnych informacji pomocnych w diagnostyce pochodzenia zaburzeń wzwodu i rozpoczęciu skutecznego leczenia. Jest to urządzenie bezpieczne, nieinwazyjne, dające bardzo dokładny obraz kliniczny. Od kilkunastu lat większość klinicznych badań światowych opartych jest na jego precyzyjnych wynikach.
Urządzenie Rigiscan składa się z dwóch pętli zakładanych na prącie w czasie snu. Testuje sztywność i twardość członka, odnotowuje samoistne wzwody. Taśmy zaciskają się z częstotliwością co 15 sekund celem wykrycia powiększenia obwodu, a gdy ten zwiększy się o 6 mm, pętle zaczynają zaciskać się mocniej z dodatkową częstotliwością co 30 sekund celem pomiaru sztywności prącia. O prawidłowym mechanizmie erekcyjnym mówimy, gdy osiągnięta jest sztywność co najmniej 60 % na pętli w końcowej części prącia przez co najmniej 10 minut. Siła zacisku pętli na prąciu jest dyskretna i umożliwia spokojny sen. Pętle można łatwo rozłączyć, a urządzenie wyłączyć. W gabinecie przeprowadzany jest test urządzenia połączony z dokładną instrukcją. Pacjent wypożycza Rigiscan na minimum 3 dni, urządzenie zakładane jest na 2 oddzielne noce. Rigiscan można wyłączyć na maksimum 15 minut, celem np. wyjścia do toalety.
Opis innych dostępnych metod nocnych wzwodów prącia
Nocturnal penile tumescence (NPT) stamp test to proste urządzenie składające się̨ kilku pętli o różnej wytrzymałości, które zakłada się na członka na noc. W czasie wzwodu obwód prącia powiększa się̨, co powoduje wzrost ciśnienia w paskach nałożonych na członek. Każdy z pasków posiada zatrzask, który otwiera się pod wpływem napięcia o różnym natężeniu. Rano ocenia się̨, które paski zostały otwarte. Test nie jest dokładny.
Badanie Rigiscan® jest nieinwazyjne, bezpieczne i może być́ powtarzane wielokrotnie u pacjentów w każdym wieku.
Pakiet diagnostyki Rigiscan® obejmuje:
- Konsultację urologiczną z instrukcją użytkowania urządzenia (20 min)
- Wynajęcie urządzenia z akcesoriami jednorazowymi
- USG Doppler prącia z iniekcją substancji wazoaktywnej oraz podsumowaniem wyników Rigiscan® (40 min)
W celu pełnej diagnostyki zaburzeń erekcji powinny zostać wykonane następujące badania laboratoryjne (akceptowane są badania nie starsze niż 3 miesiące):
Testosteron
Prolaktyna
Kortyzol
LH
TSH
PSA
Morfologia
Lipidogram (CHOL, HDL, LDL, TG)
Glukoza
Żelazo (Fe)
Kwas moczowy
Witamina D3 metabolit 25(OH)