Operacja plastyczna wodniaka jądra – HYDROCELEKTOMIA

Wodniak jest rodzajem torbieli w mosznie, tworzącej się wokół jądra. Ma on postać owalnego tworu otoczonego osłonkami jądra, które jednocześnie stanowią ścianę wod- niaka. Schorzenie to może mieć charakter wrodzony lub nabyty i może wystę- 

pować u mężczyzn w każdym wieku. Najczęstsze przyczyny tworzenia się wodniaka nabytego to przebyty uraz moszny, stan zapalny jądra i najądrza, nowotwory oraz niektóre operacje, takie jak plastyka przepukliny pachwinowej oraz zamknięcie żylaków powrózka nasiennego. 

Objawy związane z wodniakiem jądra występują jedynie u części pacjentów i w znacznym stopniu związane są z jego wielkością. Do najczęstszych dolegliwości zalicza się:

• jednostronne (rzadziej obustronne) powiększenie worka mosznowego
• dyskomfort, ucisk, ból w okolicy moszny
• ograniczenie w poruszaniu się i w aktywności fizycznej

W bardzo rzadkich przypadkach, szczególnie u chorych z dużymi zmianami w mosznie o wieloletnim przebiegu może dochodzić do zaniku jądra prowadzącego do jego zmniejszenia się i do upośledzenia wytwarzania plemników. W dużej części przypadków obecność wodniaka nie wiąże się z żadnymi objawami klinicznymi, poza pewnym defektem estetycznym.

Wodniak jądra jest wyraźnie widoczny na badaniu ultrasonograficznym (USG) moszny. USG podstawowym badaniem diagnostycznym stosowanym do oceny wodniaka jądra oraz innych schorzeń jąder i moszny. USG jest przydatne do oceny wielkości i ilości zgromadzonego płynu oraz stanu samych jąder.

Opis przebiegu zabiegu

Operacyjne usunięcie wodniaka jądra jest zabiegiem wykonywanym przeważnie w znieczuleniu ogólnym, podczas którego dożylnie są podawane leki znoszące odczuwanie bólu, wywołujące głęboki sen oraz zniesienie reakcji odruchowych na bodźce bólowe. Operacja polega na wykonaniu poprzecznego nacięcia skóry moszny, po czym wypreparowuje się i uwalnia wodniaka, który zostaje w całości wyjęty na zewnątrz moszny. Następnie nacina się osłonki i wypuszcza z jego wnętrza płyn, jądro wyprowadzane jest na zewnątrz osłonek, których nadmiar wycina się i zszywa na zewnątrz jądra. Pod koniec operacji w dolnym biegunie moszny czasem umieszcza się dren, po czym następuje zszycie moszny. Szew na skórze moszny jest wchłanialny, nie wymaga usunięcia. Czas operacji zależy od wielkości wodniaka, wynosi zwykle około godziny. Po operacji założony jest specjalny opatrunek unoszący i uciskający mosznę, tzw. suspensorium. Pacjent wypisywany jest tego samego dnia po niezbędnym czasie obserwacji. Dren, jeżeli jest, usuwany jest kolejnego dnia podczas kontroli. 

Rodzaje zabiegu: 

• metoda Winkelmanna – po opróżnieniu osłonek z płynu wywija się je na zewnętrz, tak aby płyn nie miał się gdzie gromadzić i zszywa kilkoma szwami.
• metoda Edwardsa – jak w metodzie Winkelmanna, ale zakłada się tylko jeden mocujący szew
• metoda Bergmanna – nadmiar osłonek wycina się, a krawędź obszywa szwem ciągłym
• metoda Lorda – osłonkę plikuje się pojedynczymi szwami bez wycinania i wywijania

Przygotowanie do zabiegu

Przed zabiegiem odbędzie się konsultacja z anestezjologiem. Pacjent jest zazwyczaj poddawany ocenie ogólnego stanu zdrowia, w tym badaniom krwi i badaniu USG. Mogą być zalecone inne dodatkowe badania obrazowe. Pacjent otrzymuje również instrukcje dotyczące przerwania przyjmowania niektórych leków i przygotowania do zabiegu, w tym postępowania na czczo przez określony czas przed operacją.

Przed zabiegiem jest konieczna depilacja miejsc intymnych.

Konsekwencje zabiegu

Po zabiegu zawsze występuje mniejszy lub większy ból ze strony rany operacyjnej, jednak zwykle do jego uśmierzenia wystarczają powszechnie dostępne leki przeciwbólowe. Bezpośrednio po operacji występuje obrzęk moszny, może pojawić się krwiak podskórny i przejściowe zaburzenia czucia na skórze. 

Wskazane jest wcześniejsze zorganizowanie transportu do miejsca zamieszkania, gdyż w tak krótkim czasie po operacji nie można prowadzić żadnych pojazdów. Należy również w planach osobistych i zawodowych uwzględnić pooperacyjny okres przezna- czony na rehabilitację.

Po zabiegu przez około miesiąc należy wstrzymać aktywność sportową, seksualną oraz dźwiganie. W tym czasie wskazane jest noszenie suspensorium i naturalnej bielizny. Przez tydzień nie należy się kąpać w wannie i zbiornikach zewnętrznych. 

Jeśli w pierwszych tygodniach po operacji pojawi się gorączka i towarzyszy jej znaczne powiększenie moszny, należy niezwłocznie skontaktować się urologiem prowadzącym, zgłosić się do placówki, w której był Pan operowany lub do SOR z zapleczem urologicznym.

Opis innych dostępnych metod leczenia

Alternatywą do operacji wodniaka w znieczuleniu jest punkcja wodniaka pod kontrolą USG. Ta małoinwazyjna metoda pozwala opróżnienie worka mosznowego z nagromadzonego płynu podczas wizyty i uczucie na natychmiastowej ulgi. Wadą jest niemalże 100 % nawrotowość w różnym czasie po zabiegu. Dlatego zaleca się punkcję wodniaka pacjentom, u których ryzyko zabiegu i znieczulenia jest duże albo jako zabieg doraźny w oczekiwaniu na plastykę wodniaka w dogodnym terminie.

Opis przebiegu pozabiegowego

Po zabiegu chory pozostaje w placówce zazwyczaj 6-8 godzin. W okresie pooperacyjnym monitorowane są podstawowe funkcje życiowe (ciśnienie krwi, akcja serca, wydolność układu oddechowego). Gwarantuje to maksymalnie bezpieczną opiekę medyczną bezpośrednio po zabiegu i znieczuleniu.

Następnie pacjent będzie wypisany do domu z zaleceniami dotyczącymi trybu życia, zmian opatrunków, niepokojących objawów i późniejszych kontroli.

Po operacji chory może odczuwać dolegliwości bólowe w miejscu rany pooperacyjnej. Należy informować o tym zespół leczący, co pozwoli na dostosowanie dawek leków do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Dalsza opieka pooperacyjna sprawowana jest ambulatoryjnie. Częstotliwość wizyt ustala lekarz opiekujący się chorym w poradni.