Wyróżniamy dwa główne typy skrzywień prącia: wrodzone i nabyte. Najczęstszymi przyczynami nabytego skrzywienia prącia są: choroba Peyronie (stwardnienie plastyczne prącia) i urazy. Choroba Peyronie dotyczy zwykle mężczyzn powyżej 50 roku życia. W efekcie choroby Peyronie dochodzi do ograniczonego, zlokalizowanego zwłóknienia, a także zwapnienia fragmentów osłonki białawej prącia, co skutkuje powstaniem wyczuwalnej w prąciu płytki. W pierwszej, tzw. zapalnej fazie choroby płytka jest miękka i bolesna. W drugiej fazie tzw. stabilizacji płytka twardnieje, w rezultacie czego może dojść do skrzywienia prącia a w konsekwencji – do bólu i dyskomfortu przy współżyciu.
Częstotliwość choroby Peyronie szacuje się na 0.4 – 9 %. Przyczyna choroby nie jest do końca wyjaśniona. Przypuszcza się, że mogą nią być liczne mikrourazy błony białawej prącia, które powodują przewlekły stan zapalny związany z włóknieniem i wapnieniem jej fragmentów. Czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu choroby Peyronie są: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, palenie papierosów i nadużywanie alkoholu. Współistnieje też z chorobą Dupuytrena tj. przykurczem rozcięgna dłoniowego, która występuje u 10-40% pacjentów z chorobą Peyronie. Jednak zaledwie 4 % pacjentów z chorobą Duputrena rozwinie chorobę Peyronie. Stwierdzono też współistnienie z chorobą Ledderhose’a, tj. włókniakowatością guzkowatą rozcięgna podeszwowego.
Do skrzywienia prącia może dojść także w wyniku nieleczonego złamania prącia lub powikłanego leczenia złamania prącia.
Leczenie choroby Peyronie różni się w zależności od faz. W fazie zapalnej stosuje się farmakoterapię doustną oraz w zastrzykach okołopłytkowych. W fazie stabilnej można zastosować samą obserwację, zastrzyki okołopłytkowe lub leczenie chirurgiczne, jeżeli skrzywienie prącia znacząco utrudnia lub uniemożliwia współżycie.
Zastosowanie osocza bogatopłytkowego w leczeniu choroby Peyronie polega na dostarczeniu w okolicę płytki czynników wzrostu naczyń i nerwów. Prowadzi to z czasem do wytworzenia nowej sieci naczyń, przebudowy dotychczasowych, a przez to zwiększenia ukrwienia okolicy prącia. Ma to wpływ na zmniejszenie stanu zapalnego, zmniejszenie bólu, uelastycznienie płytki, zmniejszenie skrzywienia i zachowanie funkcji erekcyjnej.
Przygotowanie do zabiegu
Przed zabiegiem konieczna jest depilacja podbrzusza i miejsc intymnych.
Opis przebiegu zabiegu
Bezpośrednio przed zabiegiem od pacjenta pobiera się około 50 ml krwi żylnej, która następnie jest poddawania specjalistycznej obróbce z użyciem antykoagulantu (preparatu przeciwkrzepliwego). Pozyskane osocze bogatopłytkowe w objętości 10-15 ml jest natychmiast podawane pacjentowi.
Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu nasiękowym (miejscowym) z użyciem lidokainy i/lub prylokainy podawanym u nasady prącia oraz kremu znieczulającego o tym samym składzie, który nakładany jest około poł godziny przed zabiegiem, dzięki czemu zabieg jest bezbolesny.
Znieczulenie podaje się u nasady prącia i żołędzi w postaci zastrzyku. Od tego momentu zabieg jest całkowicie bezbolesny. U nasady prącia zakłada się stazę uciskową, którą zwalnia się po 20 minutach od zakończenia zabiegu. Do tego czasu pacjent pozostaje w pozycji leżącej. Preparat podaje się okołopłytkowo za pomocą igły. Po zabiegu na prącie zakłada się bandaż kohezyjny, który należy zdjąć po około 3-4 godzinach.
Bezpośrednio po zabiegu skóra w miejscu iniekcji może być delikatnie zaczerwieniona i obrzęknięta. Jest to zupełnie normalny objaw i ustępuje samoistnie. Całość procedury trwa około 60 minut.
Konsekwencje zabiegu
Po wstrzyknięciu mogą pojawić się niewielkie zasinienia, zaczerwienienie w miejscu podania preparatu, obrzęk czy uczucie podrażnienia, swędzenia i nadwrażliwości skóry, które stanowią naturalne następstwa tego typu zabiegu i ustępują do około 2 tygodni po zabiegu. W celu zmniejszenia tych dolegliwości, w porozumieniu z lekarzem, stosuje się leki przeciwbólowe (WYŁĄCZNIE PARACETAMOL), przeciwobrzękowe i poprawiające stan naczyń krwionośnych. W okresie pozabiegowym wskazane jest też noszenie obcisłej, ale przepuszczającej powietrze bielizny.
Zabieg nie powoduje upośledzenia erekcji. Po zabiegu przez ok. 24 godziny zaleca się rezygnację z aktywności seksualnej a przez 1 tydzień z intensywnego wysiłku fizycznego oraz odziaływania gorąca (sauna, opalanie, kąpiel w wannie) i zimna (morsowanie).
Przeciwwskazania do zabiegu
- Choroby zapalne i nowotworowe narządów układu moczowo-płciowego
- Stulejka
- Infekcja przebiegająca z gorączką, w tym przeziębienie
- Zaburzenia układu krzepnięcia
- Przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych oraz przeciwzapalnych (steroidowych i niesteroidowych)
- Choroby immunologiczne (reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, syndrom Cohna, choroba Gravesa-Basedowa, zesztywniające zapalenia stawów, etc.)
- Leczenie immunologiczne
- Uczulenie na środki do znieczulenia miejscowego, środki do dezynfekcji skóry i materiały opatrunkowe
Opis przebiegu pozabiegowego
Po zabiegu pacjent pozostaje w placówce przez 30 – 60 minut celem obserwacji.
Po zabiegu pacjent może odczuwać dolegliwości bólowe w miejscu wkłucia. W przypadku silnego bólu, zwłaszcza połączonego ze znacznym obrzękiem prącia i/lub żołędzi, jego/ich zaczerwienieniem i podwyższoną ciepłotą prosimy skontaktować się z lekarzem prowadzącym, personelem placówki lub ze szpitalnym oddziałem ratunkowym.
Zalecenia pozabiegowe
- Higiena pod prysznicem
- W razie obrzęku prącia i/lub i żołędzi – miejscowo okłady z lodu, rumianku, Altacetu (można łączyć)
- Wstrzemięźliwość seksualna przez 24 godziny
- Zakaz wysiłku fizycznego oraz oddziaływania gorąca i zimna przez 1 tydzień
- Leki przeciwbólowe: WYŁĄCZNIE PARACETAMOL, ew. TRAMADOL według potrzeby. Nie wolno stosować steroidowych i niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Opis innych dostępnych metod leczenia
Alternatywnymi i komplementarnymi sposobami leczenia są: leczenie doustne, Li-ESWT (pozaustrojowe leczenie falami uderzeniowymi niskim natężeniu) oraz operacja skrzywienia prącia.